cień

cień I {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. mnż III, D. cienia; lm D. cieni || cieniów {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'ciemne odbicie nieprzezroczystego obiektu oświetlonego z jednej strony, utworzone przez padające promienie świetlne': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cień człowieka, drzewa, budynku, samolotu. Cienie wydłużają się, skracają się. Lampa rzuca chybotliwe cienie. Uliczka, zaułek pełne cieni. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_8}}częściej blm {{/stl_8}}{{stl_7}}'mizerna pozostałość, resztka czegoś: nieznaczny fragment, odrobina czegoś; ślad, okruch': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cień dawnej świetności miasta. Cień człowieka, sportowca, naukowca. Cień uśmiechu. Cień dawnej urody. Nie mieć cienia wątpliwości. Jest jeszcze cień szansy, nadziei na coś. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'ciemniejsze miejsce na obrazie, szkicu, fotografii itp.; także na zdjęciu rentgenowskim': {{/stl_7}}{{stl_10}}Malarz operujący świetnie cieniem (cieniami) . Uzyskać głębię, plastyczność rysunku cieniem. Gra świateł i cieni na obrazie. Mieć cienie na płucach. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'niewyraźny, zamazany, ledwie widoczny kształt kogoś lub czegoś; sylwetka, zarys': {{/stl_7}}{{stl_10}}W ciemności majaczyły jakieś cienie. Dostrzec we mgle cień nieoświetlonej furmanki. O świcie kilka cieni wybiegło z bramy i zniknęło w mroku. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'duch, widmo, upiór': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cienie zmarłych. Prześladował go cień zamordowanej ofiary. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_8}}częściej blm {{/stl_8}}{{stl_7}}'nieprzyjemna okoliczność, zdarzenie; także: przygnębiające, smutne wspomnienie (często widoczne w wyrazie twarzy, oczu) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}żaden cień nie zmącił atmosfery spotkania. Dostrzec cień w czyichś oczach. Obległy kogoś cienie przeszłości. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot., {{/stl_8}}{{stl_7}}to samo co cień do powiek; także zrobiony z użyciem tego kosmetyku makijaż': {{/stl_7}}{{stl_10}}Brązowy, niebieski cień. Nakładać, zmywać cień. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}cień II {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. mnż III, D. cienia, blm {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'miejsce ciemniejsze i chłodniejsze od otoczenia, osłonięte całkowicie lub częściowo przed działaniem promieni słonecznych; chłód': {{/stl_7}}{{stl_10}}Schować się do cienia. Szukać cienia, ochłody w cieniu. Gdzieś nie ma skrawka cienia. Skwar przegnał wszystkich do cienia. Zapowiadają upały z temperaturą ponad 30 stopni w cieniu. Drzewa, parasole plażowe dają cień. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'ciemność, mrok': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cień nocy. Wieczorny cień.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}bać się własnego [swojego] cienia; blaski i cienie {{/stl_10}}{{stl_8}}{czegoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; chodzić [i syn.] {{/stl_7}}{{stl_8}}{za kimś} {{/stl_8}}{{stl_7}}jak cień; gabinet cieni; kłaść się – położyć się cieniem {{/stl_7}}{{stl_8}}{na czymś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; pozostawać – pozostać [trzymać się] w cieniu; rzucać – rzucić cień {{/stl_7}}{{stl_8}}{na kogoś, na coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; usunąć [zepchnąć] {{/stl_7}}{{stl_8}}{kogoś, coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}w cień [na drugi plan]; usuwać się – usunąć się w cień; wyglądać jak cień {{/stl_7}}